Biblioteczny teatr
Głównym zadaniem biblioteki jest rozwijanie i zaspakajanie potrzeb czytelniczych i informacyjnych społeczeństwa, jak również upowszechnianie wiedzy i nauki oraz rozwój kultury. Współczesna działalność bibliotek nie może ograniczać się jednak tylko do wypożyczania i gromadzenia zbiorów, lecz powinna pełnić rolę edukacyjną skierowaną do różnych grup użytkowników. Biblioteka, jako instytucja kultury powinna stanowić atrakcyjne miejsce dla czytelników, zwłaszcza tych najmłodszych. Biblioteka powinna być dla dzieci nie tylko miejscem, gdzie można wypożyczyć i poczytać książki, ale także spotkać się z rówieśnikami oraz miejscem, w którym można wspólnie się bawić, realizować pasje i rozwijać zainteresowania. Szczególnie w czasie, gdy nowoczesne technologie zagrażają czytelnictwu i tradycyjnej książce. To właśnie w bibliotece młodzi czytelnicy powinni móc ciekawie spędzić czas rozwijając swoje umiejętności muzyczne, plastyczne czy aktorskie.
Jednym z ciekawych przedsięwzięć realizowanych w Gminnej Bibliotece Publicznej w Słubicach są zajęcia teatralne. To właśnie tutaj od 10 lat działa biblioteczna grupa teatralna ,,Super Stars’’, która gromadzi liczną publiczność podczas swoich występów na scenie. W bibliotece odbywają się próby, przygotowywana jest scenografia, a następnie prezentowane są inscenizacje na bibliotecznej scenie. Grupa teatralna Super Stars występuje podczas wielu uroczystości gminnych. Gminna Biblioteka Publiczna w Słubicach ma bardzo dobre warunki do realizacji zadań związanych z teatrem. Sala kulturalno- oświatowa biblioteki spełnia rolę sali teatralnej, której może pozazdrościć niejedna biblioteka. Wyposażona jest w dużą scenę oraz widownię na około 100 osób. Na scenie jest miejsce na scenografię do przedstawień. Są nawet małe kulisy, za którymi mogą ukryć się aktorzy oczekujący na swoją rolę. Za sceną znajdują się szafy garderobiane z kostiumami do przedstawień. Do każdego przedstawienia niezbędne jest oświetlenie i nagłośnienie sceniczne, które również zapewnia biblioteka. Podczas występów panuje odpowiedni nastrój, a każde przedstawienie odbywa się przy udziale pełnej widowni. Na bibliotecznej scenie w Słubicach występują też gościnnie inne grupy teatralne. Częstym gościem bibliotecznej sceny jest teatr ,,Maska’’ z Krakowa. Ponadto odbywają się tu również transmisje teatralne na żywo. Co roku w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Teatru w Gminnej Bibliotece Publicznej w Słubicach odbywają się Przeglądy Dziecięcych i Młodzieżowych Grup Teatralnych. Głównym celem tego przeglądu jest prezentacja dorobku artystycznego amatorskich talentów oraz wymiana doświadczeń. W przeglądzie tym uczestniczą amatorskie grupy teatralne, które współpracują z biblioteką. Podczas przeglądu występuje grupa teatralna ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Mocarzewie, grupa z Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego „Dom na szlaku” w Załuskowie, grupa z Ośrodka Kultury w Iłowie oraz grupy teatralne ze Szkoły Podstawowej im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Słubicach. Na bibliotecznej scenie wystawiane były między innymi inscenizacje następujących baśni i utworów: ,,Calineczka’’, ,,Jaś i Małgosia’’, ,,Czerwony Kapturek’’, ,,Szewczyk Dratewka’’, ,,Śpiąca królewna’’, ,,Wars i Sawa’’, ,,Kraina lodu’’, ,,Kot w butach’’, ,,Legenda o smoku wawelskim’’, ,,Pinokio’’, ,, Przepis na grzeczność, ,,Królowa Śniegu’’, ,,O krasnoludkach i królewnie Śnieżce’’, ,,Opowieść wigilijna’’, ,,Piękna i Bestia’’. Corocznie grupa Super Stars przygotowuje i prezentuje przedstawienia związane ze Świętami Bożego Narodzenia jak również ze świętami okolicznościowymi np. z okazji Dnia Babci i Dziadka czy z okazji Dnia Matki.
Teatr w życiu dziecka jest bardzo ważnym czynnikiem wspomagającym jego rozwój podobnie jak zabawa, książka czy film. Dzieci bardzo chętnie bawią się w teatr, inscenizują znane bajki oraz recytują wiersze. Bardzo lubią wszelkiego rodzaju inscenizacje, ponieważ są one oparte na zabawie, która jest bliska każdemu dziecku. Poprzez zabawę w aktorów zaspakajają swoje potrzeby takie jak: chęć działania, pragnienie akceptacji w grupie, czy poczucie sukcesu. Dzieci mają wiele pomysłów, chęci, wrażliwości. Zajęcia zachęcają do czytania, wypożyczania książek, czy szukania utworów do zainscenizowania, uwrażliwiają dzieci na piękno literatury, pobudzają ich zainteresowania, wzbogacają słownictwo, a przede wszystkim umożliwiają postęp w rozwoju możliwości twórczych dziecka. Jest to również doskonała szansa dla dzieci nieśmiałych, które chciałyby uczestniczyć w jakichś imprezach, ale brak im odwagi i wiary we własne siły. Uczestnictwo w zajęciach teatralnych pomaga oswoić się im z trudną dla nich sytuacją. Dzieci lubią pokazywać się i choć trochę onieśmiela ich trema to ile radości sprawia im możliwość zaprezentowania się przed widownią. Edukacja teatralna jest wspaniałą formą integracji wychowawczej. Dziecko ,,w roli’’ nie tylko rozwiązuje czyjeś problemy, ale często rozwiązuje swoje własne. Poprzez takie działania łatwiej mu przyjdzie podejmowanie decyzji, uwierzy w swoje możliwości, a przede wszystkim będzie rozwijał swoją osobowość. Dzięki takim zajęciom dzieci otwierają się emocjonalnie, miło i przyjemnie spędzają czas. Kolejnym argumentem jest obserwacja codziennych zajęć dzieci, które najczęściej po zakończeniu lekcji siadają przed telewizorem lub komputerem. Dzieci, spotykając się na próbach a potem odgrywając różne role, rozwijają własne zainteresowania, poznają warsztat aktorski, kształtują wyobraźnię i wyzwalają w sobie bogatą aktywność twórczą. Stają się bardziej otwarte i doskonalą współdziałanie w grupie. Uczestnictwo w zajęciach teatralnych umożliwia dziecku dorastanie do roli widza, miłośnika sztuki teatralnej i godnego odbiorcy sztuki. Istotne jest to, że ów proces przebiega niepostrzeżenie dzięki metodom opartym na zabawie, która jest bliska każdemu dziecku. Właściwy dobór tekstów pozwala na wskazywanie istotnych wartości życiowych, poprawnych zachowań i zdobywanie wzorów osobowych. Teatr dziecięcy uruchamia najbardziej skuteczną metodę – uczenie się przez przeżywanie. Spełnia wiele funkcji dydaktycznych, wychowawczych i terapeutycznych. Dzieci zdobywają wiedzę w atrakcyjny sposób, uczą się odpowiedzialności, koleżeńskości i tolerancji dla cudzych potknięć i błędów. Bycie ,,aktorem” dowartościowuje dzieci, sprawia, że zaczynają wierzyć w siebie. Udział w spektaklu wiąże się także z przełamaniem wstydu i nieśmiałości. Oczekiwanie na swoje wejście uczy cierpliwości, skupienia. Nic tak nie zbliża dzieci do siebie nawzajem jak wspólne imprezy, zabawy czy konkursy. Występy przed publicznością integrują najbliższe środowisko, uczą wzajemnej akceptacji i docenienia wysiłków dzieci. Dzięki spotkaniom w bibliotece dzieci miło i przyjemnie spędzają czas, rozwijają swoje zainteresowania. Uczą się wyrażać uczucia, ośmielają się do zabierania głosu, publicznych występów. Zajęcia umożliwiają postęp w rozwoju możliwości twórczych i odbiorczych dziecka. Przygotowywanie inscenizacji polega nie tylko na doborze literatury, głośnym czytaniu, recytacji, przydzieleniu ról, ale także projektowaniu scenografii, kostiumów. Dzięki temu uczestnicy kształtują swoją wyobraźnię, sprawność manualną, pamięć, wrażliwość, aktywność, a także rozwijają zdolności plastyczne i muzyczne. Zajęcia umożliwiają dziecku działalność praktyczną z zakresu operowania żywym słowem oraz umiejętnością poruszania się na scenie. Wspólna praca pozwala na rozwijanie komunikowania się w grupie oraz integrację zespołu i duże zaangażowanie rodziców, czy dziadków w przygotowaniach przedstawienia. Wyzwala poczucie odpowiedzialności za zespołowe przygotowanie i prezentację utworu. Bawiąc się, odtwarzając różne role dziecko często kompensuje niedostatki, w których żyje. Sztuka umożliwia mu przeniesienie się, choć na chwilę, w piękny, bajkowy świat. Odpowiedni dobór ról i organizacja pracy zespołu umożliwia aktywność dzieci nieśmiałych. Tak więc, ogólnie rzecz biorąc, zajęcia spełniają funkcję poznawczą, kształcącą, terapeutyczną, kompensującą, a przede wszystkim wychowawczą.
Janina Ujazda
